-
2023-02-15 17:01:06+00:00
Аёл уйига эрнинг рухсатисиз ҳеч кимни қўймаслиги керак.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу ривоят қилинади:
«Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аёл кишининг эри уйда бўлса, унинг изнисиз нафл рўза тутиши, унинг изнисиз уйга бировни киритиши ҳалол эмас», дедилар».
Аёл уйига эрнинг рухсатисиз ҳеч кимни қўймаслиги керак. Эрининг ижозатисиз уйдаги бирон нарсани ўзининг яқинларига ҳам бериб юбориши керак эмас. Фақатгина муҳтож бўлишса, озиқ-овқатни исроф қилмай берса бўлади, бундан бошқа нарсани на акасига, на опасига, на отасига эридан берухсат беришга ҳаққи йўқ экан. Агар шундай қилиб бераётган бўлса, аёл гуноҳкор бўлади, эри эса ўзи билмаган ҳолда савобга қолади.
Саййид Раҳматуллоҳ Термизий ҳафизаҳуллоҳ
-
2023-02-15 10:24:44+00:00
Келажакда докторларнинг беморларига ёзадиган рецепти мусулмонларнинг ўқиган намози ва тутган рўзаси бўлади.
Ж. Бернард Шоу
-
2023-02-15 10:24:37+00:00
✨4D JOYNAMOZ - bolalar uchun namoz oʻrgatuvchi inovatson qoʻllanma
🔥Bolalar va kattalar uchun birdek manzur boʻladigan ajoyib 4D smart kartochkalar
🌙Endi namoz oʻqish qoidalarini qiziqarli animatsion tarzda oʻrganamiz
📲 4D smart card mobile ilova orqali ishga tushiriladi
😊4D smart card orqali har bir musulmon uchun farz boʻlgan namoz oʻqishni tezroq va osonroq oʻrganish mumkin
💰Narxi: 157.000 soʻm
🚚 Oʻzbekiston boʻylab yetkazib berish bepul
БУЮРТМА БЕРИШ👇👇👇👇
https://100k.uz/oqim/206094
https://100k.uz/oqim/206094
https://100k.uz/oqim/206094
-
2023-02-15 07:21:20+00:00
Аёл оғзини, эркак кўзини юмган оилада жанжал бўлмайди.
-
2023-02-15 01:00:34+00:00
Бир ўзига тўқ инсон онасининг қўшнисидан озгина туз бериб туришини сўраганини кўриб, кеча анча муддатга етарли туз келтириб берган эдим-ку она, деб сўраганида, онаси қуйидагича жавоб берган экан:
"Биламан болам, уйда тузимиз бор. Лекин бу қўшниларимиз ночор аҳволда, яхши биласан. Тез-тез бизга эҳтиёжи тушиб туради. Биздан ҳадеб сўрайверишдан ҳижолат тортиб қолмаслиги учун, уларга оғир келмайдиган нарсаларидан сўраб тураман. Шу билан бир-биримиздан олди-берди қилиб туришимиз табий ҳол эканини англатиб турмоқчи бўламан".
-
2023-02-14 17:00:57+00:00
– Агар Қорун маблағимиз пластик карточкамизда туришини билганида, кўтариб юрган хазина калитларидан воз кечар эди.
– Агар Форс императори Кисро, тахтидаги роҳатдан кўра бизнинг уйимиз залларидаги юмшоқ диванларимиз роҳатбаҳшроқ эканини билганида борми....?!
– Хизматчилар туяқуш патлари билан елпишаётган Рим императори уйларимиздаги совутгичлар (вентилятор ва кондиционерлар)ни кўрганида борми....?!
– Геракл жазирама иссиқда сопол графинда совуқ сув ичганида, атрофидагилар унга ҳавас қилишган эди. Агар Геракл уйимиздаги музлатгичлардаги сувни ичганида борми...?!
– Халифа Мансурнинг хизматкорлари иссиқ сув билан совуқ сувни аралаштириб, илиқ сувда чўмилтиришганида, у ўзини бахтиёр ҳис қилган эди. Агар у бизнинг ҳаммомларимиздаги ванналарда чўмилганида борми...?!
– Қадимда ҳаж сафари туя устидаги бир неча ойлик юришларга чўзилар эди. У пайтда бизнинг пайтимиздагидек самолётларда борилмас эди.
– Ҳозир биз шундай ҳаётда яшамоқдамизки, бизнинг турмушимиздаги қулайликларга қадимда шоҳлар ҳам қодир бўлишолмаган. Шундай бўлса ҳам баъзида норози бўлиб, қисматимиздан нолиймиз...
Демак кўзимиз тўлгани сайин қалбимиз торайиб борар экан.
-
2023-02-14 12:41:00+00:00
Ҳазрати Али розияллоҳу анҳу шундай деганлар:
«Аллоҳ таоло тилни шу қадар мустаҳкам қўрғон билан ўрадики, бошқа бирорта аъзо бунчалик мустаҳкам муҳофаза қилинмаган. Тилнинг олдида ўттиз иккита тиш саф тортган, тишларнинг ортидан иккита лаб ёпилган, ичкарида тилнинг усти кичик тилча билан қопланган, ундан ичкарида эса қалб туради. Шундай экан, Аллоҳдан қўрққин, бу маҳбусни қочириб юборма. Тилнинг офатидан сақлана олишингга ишонч ҳосил қилсанггина уни эркин қўйишинг мумкин».
«Унвонул баён» китобидан.
-
2023-02-14 08:00:22+00:00
Она.
Одамлар йўлда кетаётса, бир чумоли қаршисида турган тоғнинг тошларини елкасига ортиб, четга чиқараётган эмиш. Ундан нега бундай қилаётганини сўрашибди...
– Тоғнинг нариги томонида онам бор. Онамнинг олдига бориб келишим учун тоғнинг орасини ёриб, ўзимга йўл очяпман, - дебди.
Одамлар:
– Бу тоғни тешиш сенинг қўлингдан келмайди-ку, - дейишса,
– Қўлимдан келмаслик баҳона бўлолмайди, - деган экан.
-
2023-02-14 01:02:03+00:00
Севишганлар куни.
Эрта тонгда, эшик олдида,
Йўлим тўсди ногоҳ аёлим.
Бу ҳол бирла бузилиб фикрим,
Минг кўчага кетди хаёлим.
-Ҳой дадаси, тўхтангчи бир дам,
Биласизми, бугун қандай кун?-
Гаранг эдим, хаёллар тарқоқ,
Кўтаролмай бошимнинг юкин.
Гапирмасам “дооод” дегудайин,
Нақд бўғзига йиғилган уни.
-Ҳа биламан, биламан хотин,
Бобур мирзо туғилган куни...
Пирпиради лаблари унинг,
Йиғламоқдан берироқ бўлиб.
Эшик зулфин бузмоққа тайёр,
Турар эди, ўпкаси тўлиб.
Кўзларида ўйнарди жаҳл,
Лаб учида турар зардаси...
-Эй борингейй, дунёда бугун
Севишгалар куни, дадаси!...
Жим турардим, кўзларим кулиб,
Жаврар эди хотин бечора.
Борган сайин вазият оғир,
Излар эдим чиқмоққа чора.
Не дер эдим, қалб ошиқ ахир,
Муҳаббатга кўнгил қахрабо.
-Ҳа онаси, шунақа байрам,
Хурсанд бўлсин Валентин бобо.
Сал жилмайди шўрлик аёлим,
Юзларида табассум зухур.
Деди, ерга термулиб, секин:
-Унутмабсиз, Худога шукур!
-Унутганим йўқ, меҳрибоним,
Ахир кўнгил ишқдан умидвор.
Мумкин бўлса, жаноби хотин,
Энди сенга бир саволим бор.
-Қандоқ савол, айтинг дадаси –
Бирам гўзал чимрилди қошлар.
Бугун совға олмоқ ишқида,
Сарак-сарак ўйнарди бошлар.
-Неча кун бор бир йилда хотин?
Сал унутдим, эслат азизам.
-Уч юз олтмиш беш кун, дадаси,
Саноқ илмин биламиз биз ҳам...
-Ҳа шундайми, аниқми энди,
Шу гапингга ўзинг қози бўл.
Сени фақат эрта севаман,
Уч юз олтмиш тўрт кун рози бўл!
Ғазаб ўти порлади бирдан,
Косасидан чиқди кўзлари.
Соч тўлғониб, аждаҳо бўлди,
Олов бўлиб ёнди юзлари.
-Бу нима гап дадаси ахир –
Йиғлар эди, бечора ҳиқ-ҳиқ.
-Ўн беш йиллик жуфт ҳалолингиз
Наҳот бир кун севишга лойиқ?!
-Ахир ўзинг айтдингку, жоним,
Севишганлар куни деб эрта.
Сени эрта жуда кучлироқ,
Севмоқ учун бир имкон бер-да.
-Розимасман!!! Йўқ! Йўқ...яна йўқ!-
Қайнар эди ғазаб зардаси.
Деди, ёшли кўзларин сузиб:
Мени ҳар кун севинг, дадаси.
-Хўп азизам, ҳар кун севаман,
Фақат битта шартим бор хотин.
-Айтинг майли розиман – деди,
Бечоранинг кўзлари ботин.
Бир жилмайиб қўйдим-у секин,
Очдим чунон қалб номасини:
-Бошқа тилга олмайсан сира,
Валентин чол ҳангомасини.
-Хўп розиман...- маюс тортди у,
Тушди дарров оташ қаҳридан.
Ул ҳавоий бир кунлик ишқни,
Бир лаҳзада ўтди баҳридан.
Уйдан чиқдим. Енгил тин олиб,
Ечиб бошдан ҳайрат юкини.
-Бугун қандай кун эди, хотин,
-Бугун Бобур туғилган куни!
-Эй яшавор! Ўзинг биттасан,
Муҳаббатинг бошга қўяман.
Шу гапинг-чун энди мен сени,
Уч юз олтмиш беш кун суяман.
Ўлмасбек Самарқандий.
-
2023-02-13 17:01:33+00:00
Холид ибн Валид розиёллоҳу анҳуга бир киши келиб:
- Фалончи сизни сўкди, -деди.
Холид унга:
- Бу унинг саҳифаси. Уни ҳоҳлагани билан тўлдираверсин, - дедилар.
Ваҳб ибн Мунаббиҳ раҳматуллоҳи алайҳга бир киши келиб:
- Фалончи сизни сўкди, - деди.
Ваҳб унга:
- Шайтон сендан бошқа элчи топа олмадими?! - дедилар.
Ҳасан раҳимаҳуллоҳга бир киши:
- Фалончи сизни сўкди, - деди.
Ҳасан унга:
- У отган ўқ менга тегмаган эди. Сен уни олиб келиб юрагимга санчдинг, -дедилар.
Имом Шофиъий раҳматуллоҳи алайҳга бир киши келиб:
- Фалончи сиз ҳақингизда ёмон гапларни гапирди, - деди.
Имом унга:
- Агар рост айтган бўлсанг сен чақимчисан. Агар ёлғон айтган бўлсанг сен фосиқсан, - дедилар. У хижолат бўлиб қайтиб кетди.
-
2023-02-13 08:01:05+00:00
Жойнамоз.
Бир тақводор йигит бор эди. Уни яхши билган бир дўсти бир куни савол берди:
– Дўстим, сени яхши мўъмин, тақводор инсон деб биламан, лекин бир нарсани сира тушуна олмадим? Нега жойнамозингни кўп алиштириб намоз ўқийсан, ахир улар бир хил жойнамоз-ку?
– Биродар, бу жойнамозларнинг бирини отам ҳаждан олиб келиб совға қилганлар. Бошқасини эса онам янги ҳовлига кўчганимда “намоз ўқийсан” деб берганлар. Онам совға қилган жойнамозда уч бора намоз ўқийман, отам совға қилган жойнамозда бир бор. Уларга савоб бўлсин. Уларга шундай яхшилик қилишни Росулуллоҳ (с.а.в) ўргатганлар,- деди.
Оналаримизни эҳтиром қилиб, дуоларини олиш барчамизга насиб этсин.
Абу Юсуф.
-
2023-02-13 01:02:01+00:00
Садақа.
Бир аёл ҳар сафар ўғилларидан биронтасини хулқида ёмон ўзгаришни кўрса, дарров садақа қилиб, таом тарқатар ва ушбу: “Уларнинг молларидан садақа ол. Бу билан уларни поклайсан, тозалайсан ва уларнинг ҳаққига дуо қил...” Тавба сураси, 103 -оятни ўқиб дуо қиларкан: “Аллоҳим, ушбу садақам фарзандимнинг ахлоқи покланиши учундир, чунки унинг бу ҳоли менга у касал бўлиб, хасталанганидан кўпроқ таъсир қилади, безовта қилади” дер экан.
Яна бир аёл бўлса, камбағал эди, кунлик топганларига кифоя қиларли кун кечиришарди. Шу сабаб садақа қилишга ҳеч нарса тополмасди. Эри ёки ўғли бирон айб, гуноҳ содир қилишса, кечаси туриб Бақара сурасини зам қилиб намоз ўқир ва: “Аллоҳим, бу менинг садақамдир, уни мендан қабул эт. Уни менга ислоҳ қилиб бергин”, дея дуо қиларди.
Нима учун вафот этган инсон дунёга қайтиш имкони берилса, садақани танлайди? Бу ҳақда Қуръони каримда: “Ва бирингизга ўлим келиб: «Эй Роббим, агар менинг ўлимимни яқин муддатга орқага сурсанг, бас, садақа қилиб солиҳлардан бўлсам», демасдан аввал Биз сизларга ризқ қилиб берган нарсалардан нафақа қилинг” (Мунофиқун сураси, 10- оят), деб айтилган.
Нима учун “Умра қиламан” демайди, “намоз ўқийман” демайди, “рўза тутаман” демайди, балки “садақа қиламан” дейди.
Илм аҳли дейишди: Вафот этган киши ўлимидан кейин садақани қай даражада фойдаси, асари улкан бўлишини кўргани учун ҳам шундай дейди.
Садақани кўпайтиринглар, албатта мўмин қиёмат кунида садақасининг сояси остида бўлади.
-
2023-02-12 17:01:22+00:00
Турмуш қуриш ёшидаги қиз, оилали бўлишдан бош тортарди. Ундан ҳамкасблари бунинг сабабини сўрашди.
- Сиз ёш, гўзал қиз бўлсангиз, мактабда ўқитувчи бўлиб ишласангиз, нима учун турмушга чиқмайсиз?
Қиз деди:
- Бир неча йиллар олдин, бир аёл бўлган экан. У ўғил туғишни истаркан-у Аллоҳ унга доим қиз бераркан. Олтинчисига ҳомиладор бўлганида эри:
-Агар яна қиз туғсанг, уни боқмайман, бериб юбораман, - деркан.
Аёл жуда қўрқаркан. Умид қилиб дуо қиларкан. Лекин, Аллоҳ олтинчисига ҳам қиз билан сийлабди. Эри ғазаб отига миниб, чақалоқни масжиднинг олдида қолдириб четдан кузатибди. Ҳеч ким олмабди. Уни кўтариб уйга қайтибди. Аёл жуда хурсанд бўлибди. Лекин эр таслим бўлмабди. Ҳар куни бомдод намозидан олдин чақалоқни масжид олдида қолдираверар, уни эса ҳеч ким олмас эди. Ота бу ишдан чарчамасди. Орадан муддат ўтиб аёл яна ҳомиладор бўлибди. Ва ниҳоят ўғил кўрибди. Аммо уларнинг тўнғич қизлари ҳеч қандай сабабсиз вафот этибди. У ҳар гал ҳомиладор бўлиб ўғил туғар, қизлари эса бирин кетин вафот этишарди. Фақатгина ўша ота воз кечмоқчи бўлган қиз қолибди. Ўша қиз - менман! Турмушга чиқмаслигимнинг сабаби, отам кексайиб қолдилар. Уларга қарайдиган одам йўқ. Укаларим ҳали кичик. Улар ойда бир маротаба отамни қўргани келадилар. Қушлардек яна учиб кетадилар. Отам эса, ҳар куни менга қилган ишларидан афсусланиб йиғлайдилар.
Қадарда хатолик бўлмайди. Аксинча, биз норози бўламиз. Аллоҳнинг сизга ёзганига рози бўлинг! Саодатга эришасиз!
«Шоядки ёқтирмаган нарсангиз сиз учун яхши бўлса»
(Бақара: 216 оят)
«У зот хоҳлаган кишисига қизлар ҳадя этур ва хоҳлаган кишисига ўғиллар ҳадя этур»
(Шуаро: 50 оят).
-
2023-02-12 08:01:17+00:00
Зокир ота ўғли ишлайдиган гўшт растасига яқинлашди. Ўғлини олдида харидорлар кўп, савдоси бароридан келаётган эди.
Ота қимтинибгина ўғли ёнига борди ва:
– Ўғлим, ҳорма, чарчамаяпсанми? Ўтиб кетаётган эдим. Бугун маҳаллада қариялар йиғилишиб бир димлама қилмоқчи эдик. Димламага мўлжаллаб гўшт қилиб берсанг, – деди. Ботир отасини кўриб, авзойи бузилди. Дағдаға ила:
– Шуни уйда айтсангиз ҳам бўлардику! Уйга кетаверинг, ўзим олиб бораман, – деди.
Ота индамай бошини хам қилганча растадан узоқлашди. Ботирнинг отасига қилган муомаласидан шериги Адҳамнинг жаҳли чиқди.
– Отангни бекорга хафа қилдинг. Отангга бундай муомала қилма! – деб дашном ҳам берди. Шеригининг насиҳати унга ёқмай, ишимга аралашма, дегандай жеркиб ташлади.
– Қариганда уйда ўтирсинлар. Кун совуқ. Ер музлаган. Йиқилиб ёки касал бўлиб қолса, яна бизга иш орттирадилар, – деди ўзига-ўзи ғудраниб Ботир.
Кун бўйи дўконда иш қизигандан қизиди. Димлама учун олинадиган гўшт ҳам эсидан чиқди. Отага берилган ваъдани унутилган эди... Орадан икки ҳафта ўтиб, Ботирнинг отаси вафот этди. Ботир отасининг эҳсонига барча яқинларини чақирди. Яқинлари ичида Адҳам ҳам бор эди. Эҳсон дастурхонида нозу неъматлар бисёр эди. Қиш чилласи бўлишига қарамай, янги узилган қулупнайлар эҳсон дастурхонини безаб турар, хонани қулупнай ҳиди тутиб кетган эди.
Адҳамнинг томоғига бир нарса тиқилгандек бўлди. Кўзларига ёш келди. Бир қултум чой ҳам ича олмай, бу хонадонни тарк этди.
-
2023-02-12 01:00:20+00:00
Пайғамбар алайҳиссалом қўли очиқ ва саховатли киши бўлиб, ул зотнинг ўзлари умматларини ҳам сахийликка қизиқтириб, шижоатлантирган ҳолда шундай дердилар: “Сахий киши Аллоҳга яқин, инсонларга яқин, жаннатга яқин бўлади. Бахил киши Аллоҳдан узоқ, инсонлардан узоқ, жаннатдан узоқ, жаҳаннамга яқин бўлади”. (Имом Термизий Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилган).
Яна бир ҳадиси шарифда шундай дейилган: “Ҳар доим бандалар тонг оттирадиган бўлсалар, икки фаришта Ер юзига тушиб, бири: “Аллоҳим, инфоқ қилувчи кишига ўрнини тўлдиргин”, деса, бошқаси: “Аллоҳим, бахил кишига талофот етказгин”, дейди”. (Имом Муслим ривояти).
Яна у зот: “Қизғанчиликдан сақланинг. Чунки у сизлардан аввалгиларни ҳалок қилган”, деганлар.
-
2023-02-11 14:01:36+00:00
Алҳамдулиллаҳ ибораси ҳақида нималарни биласиз?
- Алҳамдулиллаҳ бу Аллоҳнинг энг суйган калимасидир.
- Алҳамдулиллаҳ бу Аллоҳни мақташлик улуғлашлик учун энг мукаммал бўлган калимадир.
- Алҳамдулиллаҳ бу Одам алайҳиссалом айтган илк сўздир.
- Алҳамдулиллаҳ бу Қуръондаги биринчи калимадир.
- Алҳамдулиллаҳ бу энг афзал дуо ва зикрдир.
- Алҳамдулиллаҳ бу Қиёмат кунидаги энг афзал одамлар айтадиган сўздир.
- Алҳамдулиллаҳ бу Жаннатнинг кўчатидир.
- Алҳамдулиллаҳ бу Хурсандчиликда ҳам, хафачиликда ҳам – ҳар бир ҳолатда айтиладиган жумладир.
-
2023-02-11 08:01:37+00:00
Савол: Ўқиганни шафоат қиладиган сура қайси?
Жавоб: Саҳиҳ ҳадисда келганидек, Мулк сураси.
Савол: Инсонни дажжолдан сақлаб қоладиган ўн оят қайси?
Жавоб: Каҳф сурасининг дастлабки ўн ояти.
Савол: Қайси сура Қуръоннинг ўркачи деб аталади?
Жавоб: Бақара сураси.
Савол: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қайси сурани аёллар ўргансин
деганлар?
Жавоб: Нур сурасини.
Савол: Қуръондаги энг буюк сура қайси?
Жавоб: Фотиҳа сураси.
Савол: Араб алифбосидаги барча ҳарфларни ўзида жамлаган оят қайси?
Жавоб: Фатҳ сурасининг охирги ояти.
Савол: Қуръоннинг келинчаги қайси сура?
Жавоб: Ар-Роҳман сураси.
Савол: Қайси сурани нажот берувчи деб аталади?
Жавоб: Таборак, Мулк сураси.
-
2023-02-11 01:00:58+00:00
Сен АЁЛсан...
Болаларингизга бирор сўз айтишингиздан олдин ўзингиз тўғри бўлинг, омонатдор бўлинг, вафодор бўлинг, фарзандингиз кўз ўнгида эрингизга меҳр кўрсатувчи аёл бўлинг. Буни кўриб улғайган қизларимиз турмушга чиққач, онасига албатта тақлид қилади. Аммо қизлар онасининг отасини беҳурмат қилиб, гапини беписанд қилганини кўришса ва бу шаклда улғайишса, улар ҳам келажакда онасидан ўрганганларини қилишади.
Сен АЁЛсан...
“Аёл киши жамиятнинг ярмидир”, деган сўз тўғри эмас, аксинча, “Аёллар бутун бошли жамиятнинг ўзидир!" Шуни асло унутмаслик керак.
Доктор Муҳаммад Ротиб Ноблусий
-
2023-02-10 17:00:32+00:00
Бир куни илон дурадгор устахонасига кириб уёқ-буёққа ўрмалай бошлади. Ерда ётган арра устидан судралиб ўтган эди, енгилгина жароҳат олди. Илон бундан ғазаби келиб, унга жавоб қиламан деб аррани тишлаган эди, оғзининг атрофидан қон оқиб чиқди. Илон менга арра ҳужум қилмоқда, ўлимга тўқнаш келдим шекилли, деб ўйлаб, унга кучли жавоб қайтармоқчи бўлди. Аррага ўралиб, ўзининг одатига кўра бор кучи билан бўғган эди (кесилиб, бўлиниб кетди) ўз ҳаётига нуқта қўйди...
Биз ҳам ғазабимиз келган пайтда бошқаларга жароҳат етказишга ҳаракат қиламиз. Бироз вақт ўтгач ўзимизни жароҳатлаганимизни ҳис қиламиз.
Ҳаёт гоҳида ҳодисаларга ва баъзи одамларнинг қилиғига, ишига ва сўзига бефарқ бўлишни талаб қилади. Ҳамма нарсага ҳам жавоб қилавериш тўғри эмас. Гоҳида жавоб беришингиз сизга зарар келтиради ёки ҳалок қилади...
-
2023-02-10 12:00:51+00:00
Тўққиз тоифа аёллар ҳеч қачон фазилатли бўлолмайдилар:
– эрига хиёнат қиладиган аёллар;
– ака-уканинг ё икки дўстнинг орасини бузадиган аёллар;
– эри билан қайнота-қайнонасининг орасини бузадиган аёллар;
– эр кишини моддий мақсадларини рўёбга чиқариш воситаси деб қарайдиган аёллар;
– ажрашганидан сўнг собиқ эрига туҳмат қиладиган аёллар;
– эрини алдаб, унинг мол-мулкини исроф қиладиган аёллар;
– ўзидаги адоватни фарзандларига ҳам сингдирадиган аёллар;
– эрига гап қайтарадиган, ҳурматсизлик қиладиган аёллар;
– эрининг камбағаллигини юзига солиб, қалбини синдирадиган аёллар.
-
2023-02-10 06:00:26+00:00
Кекса, ёш - ҳаётга ҳар кимки етар,
Ҳаммаси изма-из бирма-бир ўтар.
Бу дунё ҳеч кимга қолмас абадий,
Кетдилар, кетамиз, келишар, кетар.
Умар Хайём
-
2023-02-10 01:01:44+00:00
Туркиянинг зилзила бўлган ҳудудида яшовчи инсон ёзяпти (Сизлар учун таржима қилиб беряпман):
«...Кўчада қолган бошпанасиз ночор одамларнинг ёнидан бошимизни баланд кўтариб ўтиб кетардик ёки инсоф қилсак, майда пул бериб ўтардик. Зилзиладан кейин, ҳокимият тарқатаётган емаклардан олиш учун улар билан бир қаторда навбатга туришга мажбур қолдик... Йўқ, мен бундан нолимаяпман. Сенга бошқа нарсани айтмоқчиман.
Кўчада олов атрофида исиниб ўтирганимизда кекса бир киши: «Ол, қизим, шунга ўраниб ўтир», - деб қалин кўрпа кўтариб келди. Кейин: «Ўғлинг тирикми, жабр кўрмадими?» - деб сўради. Ҳайрон бўлдим. Бутунлай нотаниш одам. «Худога шукр, ўғлим соғ-омон» - десам, хурсанд бўлиб кетди. Бироз гаплашдик. Билсам, бу одам кўчада яшаркан. Қачондир ўғлим иккимиз унга тўртта нонга етгулик пул берган эканмиз... Унутмаган экан... Ўпкам тўлиб кетди... Бу зилзила шахсан мен учун хайрли бўлди. Ўз қобиғимга ўралиб, одамгарчиликдан чиқиб қолаётган эканман. Ўзимга келдим. Кўзим очилди!..
Сен шуни ёз. Токи, бошқаларнинг ҳам кўзи очилиши учун бошига бир бало келиши шарт бўлмасин. Одамлар кўзини очсин!..»
-
2023-02-09 17:00:17+00:00
Аёл турмуш қурмади... Турмуш ўртоғидан сўнг... беш фарзандини ўгай ота қўлига топширишни истамади. Фарзандлари катта бўлди. Улар ўқидилар, ишларга жойлашдилар. Бириси Америкага оиласини олиб кетди. Бириси Англияга оиласи билан кетди. Қизлари турмушга чиқиб кетдилар ва улар ҳам вақти келиб, ўз оилалари билан бириси Дубайга, бириси Хитойга, бириси яна аллақатгадир кўчиб кетди.
Аёл, унга раҳм қилганларга: "Ҳали ёшман, белимда қувватим бор. Ўз ишимни ўзим қила оламан, киримни мошина ювса, идишимни мошина ювса, яна нима керак?", дерди. Дерди-ю, аммо ичидан зил кетарди...
Аёл баъзан бир боласиникига кетса, баъзан бошқаси боласиникида туриб келарди. Умри йўлларда ўтди... Умри кўкларда ўтди... Уйидаги фарзандлари қилиб берган "люкс" шароитлар ҳам кўзига кўринмасди. Гоҳида опасининг фарзандлари кўргани келишади... Бирпасда улар ҳам уйларига равона бўлишади. Аёлга суянчиқ бўлса... Елкасига бошини қўйса... Бирга юрса, бирга еса, бирга ўтирса... У шуларни ўйлар экан: "Фарзандлар ўз йўлига экан, ҳаёт йўлингда ёнингда шеригинг, жуфтинг бўлгани бошқа экан", деб пичирлайди.
Зулфия Махмуд
-
2023-02-09 07:56:12+00:00
Мияни хароб қилувчи 7 одат
1. Нонушта қилмаслик
2. Уйқусизлик
3. Ширинликларни кўп истеъмол қилиш
4. Кундузлари кўп ухлаш
5. Таомланаётганда телевизор кўриш
6. Пайпоқ кийиб ёки бошни бутунлай ўраб ётиш
7. Вақтида ҳожатхонага бормай, бавлни ушлаб туриш. Бунинг натижасида танада заҳар тўпланади.
-
2023-02-09 01:01:56+00:00
АФСУСКИ ХАҚИҚАТ
Бир яҳудий инсон билан суҳбатлашиб қолдим. Юрагимни илма-тешик қилар гапларни айтдию, аммо ҳақиқат эди.
Бир даврада ёш болаларнинг яхши хулқлари ҳақида гапира туриб, "Исломий тарбия шундай бўлади" деб қўйдим. Бироздан сўнг кўчага, салқин ҳавога чиқдим. Ёнимга бир инсон келди:
— "Боя айтган гапингизга қўшилмайман. Агар ранжимасангиз ҳақиқатни айтай, — деди. — Сиз мусулмонлар фарзандингизга асло диний тарбия бера олмайсизлар.
Сизлар болаларингизга фақат ва фақат пул топиш, бой бўлиш, катта ҳовли ва машиналар олишни ўргатасиз. Бу Исломий тарбия эмас!
Болангиз доктор бўлгиси келса, сиз "Жуда яхши касб. Инсонларни дардига малҳам бўласан" демайсиз. Аксинча, "Жуда яхши касб. Халқ ҳурматида бўласан, ҳамма сени сўнчагингга пул солади. Докторни бир операцияси фалон пул туради" дейсиз. Натижада болани ёшликдан пора, кибр ва ҳаромхўрликка йўналтирасиз.
Уларга динни ўргатмагани учун шундай деманг. Чунки динни ўрганган руҳонийларингиз ҳам катта бизнес ва сармоя соҳиблари. Минбарга чиқиб олиб, фоиз яхши эмас, дея ўзлари машинасини фоизли ижарага беради. Гап диний билимда эмас, диннинг моҳиятини етказишда!
Мусулмонлар яшайдиган ўлкаларга Аллоҳ барака берган. Энг бой юртлар мусулмонларники. Аммо энг қашшоқи ҳам улар! Нима учун? Чунки фақат бойлик кетидан қувасизлар. Натижада бир-бирингизга гапингиз ўтмайди.
Сизга бир гапни айтаман. Болаларга тарбия беришни биз мусулмонлардан ўргандик. Биз болани ёшлигидан унга хавфли нарсаларни оддий қилиб кўрсатиб, ундан қандай сақланишни ўргатамиз. Масалан, 2-3 яшар бола ҳар нарсага қизиқади. Агар у пулга қизиқса, биз уйни ҳар ерига пул қўямиз. Ўзимиз эса пулга бефарқ бўлиб, қўлларимизга китоб оламиз. Бола пулни ушлаб, бизга қарайди. Бизни диққатимиз китобдалигини билгач, пулни ташлаб, у ҳам қандайдир китобга қараб эмаклайди.
Сизлар болаларингизнинг оғзига топганингизни тиқасизлар. Биз эса кераклисини. Масалан, бола шоколадга қизиқса, унга шоколад берамиз, аммо ўзимиз емаймиз. Шунинг учун бола ҳам уни емайди. Аммо мусулмоннинг боласига қарасангиз: қўлига нима тушса, оғзига солиб кўради.
Биз боламизга касбни ўзимиз танлаймиз. Сизлар эса "Ким бўлсанг бўлавер!" дейсиз, натижада бола жуда кеч улғаяди. Биз ҳар кеча уйда китобхонлик соати қиламиз. Ишдан чарчаб келамиз, мутолаага куч қолмайди. Аммо шу соатда биз китобни очиб, унга термулиб ўтираверамиз. Болаларимиз ҳам бунинг муҳимлигини ҳис қилиб, китобга қизиқа бошлайди.
Агар мен уни инжинер қилмоқчи бўлсам, атайин унинг атрофига шу соҳага оид турли расмдаги китобларни қўяман. Бола нимани билса, шуни касб қилади. Диний ва дунёвий таълимни ёшликдан шундай берсак, келажакда унинг учун қайғуришга ҳожат қолмайди.
Мен яҳудий бўла туриб, Исломни айрим мусулмонлардан яхши биламан. Истасангиз, уйга кирамиз. Ўша даврадагиларга диндан савол бераман. Барчаси жавоб бера олишига ишонасизми? Йўқ! Чунки уларни бефаҳм қилиб тарбиялашган.
Ҳозир болам 9 ёшда. Инглиз, рус ва иброний тилни билади. Ҳар кеча онлайн тарзда Исроил олимларидан Тавротни ўрганмоқда. Хонасидаги жавони китобга тўла. Ядровий физикага қизиқади. Мактабни битириб, Қуддамга кетмоқчи.
Уни зеҳнли қилиб тарбия қилганимиз учун Исроил давлати ҳар ой менга катта маош тўлайди. Мен ҳар ой унга озроқдан маош бераман. Пул билан муомала қилишни ўрганиши учун. Пулни нимага сарфлашига диққат қиламан. Агар ёш болаларча сарфласа, демак тарбияда бироз оғишлик бор. Тўғрилайман.
Мусулмон боласи пулни қандга ишлатса, "Болани пулга ўргатибсан!" дея, онасига дакки беради. Ўзи эса "Ўқисанг — бой бўласан!" деб, уқтиради"...
Унинг гапларини чуқур ўйладим. Аслида у ҳақиқатни гапирган эди. Энг бой ўлкада яшаб туриб, энг камбағал ва маданиятсиз эдик. Демак, айб ўзимизда бўлган экан. "Нобель" олганларнинг кўпи яҳудий. Энг катта бизнесмен, олим, доктор ва ихтирочилар ҳам улар. Энг кўп китоб чоп этиб, таълимга кўп пул сарфлаб, ёшларга кучли таълим берувчилар ҳам улар. Барча соҳани эгаллаб, ўз мақсадлари йўлида фойдаланувчилар ҳам улар! Афсуски шундай!
-
2023-02-08 18:02:01+00:00
Нега Бомдод намози нега айнан қуёш чиқишидан олдин ўқилади?
Қуёш чиқишидан олдин ер сиртидан баландликда жойлашган озонли атмосфера (озоносфера) қатлами ерга тушади. Ундан тарқаладиган ҳаво инсон саломатлигига жуда фойдали бўлиб, инсонга ҳузур-ҳаловат беради.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам бомдод намозидан кейин шу вақтда ташқарига чиқар ёхуд ҳужраларининг деразаларини очиб бу ҳаводан нафас олар эдилар.
Ўзига ибодат қилётганимизда ҳам саломатлигимизни ўйлаган Роббимизга ҳамдлар бўлсин!
-
2023-02-08 12:46:37+00:00
Туркиядаги даҳшатли зилзила
қурбонлари хотирасига бағишланади.
Энг сўнги алла
Ер титради, самода туриб,
Чирқирар жон қушлари гала.
Бетонларга панжасин уриб,
Онаизор айтади алла:
“Алла, болам, оппоғим, алла,
Тошлар тўсган япроғим, алла.
Кўкка ботган қароғим алла,
Ерда ётган чироғим алла.”
Руҳимдайин синиққан шаҳар,
Изларингни эслатиб тиғлар.
Қора шомга айланган саҳар,
Еркўрпангни ололмай йиғлар.
Газиантепми ё хазон тепа,
Кўз ёшимни артади тупроқ.
“Эшитмасин аканг, шуни бил
Сени яхши кўраман кўпроқ”!
“Алла, болам, оппоғим, алла,
Тошлар тўсган япроғим, алла.
Кўкка ботган қароғим алла,
Ерда ётган чироғим алла.”
Узун йўлда даданг ҳам кутар.
Ухла болам тушларинг ширин,
Саҳаргача бағримда ётар,
Топиб олдим туфличанг бирин.
Маҳшаргача излайман токи,
Тушларимда ташлагин қиё.
Сен Худога ёқдингми ёки,
Мен Худога ёқмадимми ё?!
“Алла, болам, оппоғим, алла,
Тошлар тўсган япроғим, алла.
Кўкка ботган қароғим алла,
Ерда ётган чироғим алла.”
Иситайин қўлчаларинг тут,
Малҳам босай жонимни элаб.
Равзаларнинг айвонида кут,
“Ойижон”, деб турмагин йиғлаб.
Ота юртим қўлимдан тутар,
Жон ичимда чирқирар дайдиб.
Ухла қушим, онанг ҳам қайтар
Сен истаган аллани айтиб:
“Алла, болам, оппоғим, алла,
Тошлар тўсган япроғим, алла.
Кўкка ботган қароғим алла,
Ерда ётган чироғим алла.”
...
«Dandini dandini danadan
Bir ay doğmuş Anadan
Kaçınmamış Yaradan
Mevlam korusun Nazardan» (турк тилидаги алла)
Дилшод Шукур
-
2023-02-08 08:00:27+00:00
Ижтимоий тармоқларга ёки телеграм профилга сурат қўйишга одатланиб қолган дўстлар! Оилангиз, фарзандларингиз, фаровон ҳаётингиз акс этган суратларни қўйишни бас қилинг! Ҳавас қилувчи кўзлардан кўра ҳасадчи кўзлар кўплигини, қойил қолувчи кўзлардан кўра яхши кунингни кўра олмайдиганлар кўплигини унутманг!
Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга ҳам кўз теккан. У зот бизларни кўз тегишидан огоҳлантирганлар. Мабодо кўз тегишидан қўрқмасангиз ҳам, бошқаларнинг ҳис туйғуларини ҳисобга олинг, илтимос!
Кўрдик! Сен бошқалар эга бўлмаган нарсага эга экансан. Каттакон, чиройли ҳовлинг бор экан, бошқаларда бундай уй йўқ экан. Оиланг билан тинч тотув экансан, бошқаларда фақат уруш-жанжал экан! Буларни ҳаммага кўз-кўз қилаверма!
Фарзандларинг бор экан, бошқалар тирноққа зор. Анвойи таомлар еб суратга тушибсан, кимлардир бир бурда нонга зор. Яхшиси, Аллоҳга ҳамд айт, неъматларига шукр қилиб, ўзингниям, оилангниям ёмон кўздан асра!
-
2023-02-08 01:01:29+00:00
Бахтли бўлишнинг 7 қоидаси:
1. Севган машғулоти бўлиш;
2. Бошқалардан ёрдамингизни аямаслик;
3. Интилиб яшаш;
4. Фаол бўлиш;
5. Янгиликка интилиб яшаш;
6. Севиш ва севилиш;
7. Тушкунликка тушмаслик;
Узоқ умр кўриш йўллари:
1. Асабни сақлаш;
2. Самимий бўлиш;
3. Бекорчи бўлмаслик;
4. Кўпроқ яхшилик қилиш.
5. Ҳаётда севган кишиларингиз кўп бўлсин.
6. Кўп ҳаракат қилиш;
7. Манман бўлмаслик.
-
2023-02-07 18:00:00+00:00
Олимлар аниқлашича, доим Қуръон ўқийдиган одам руҳий безовталикдан ҳимояланади. Бундан ташқари:
– Қуръон ўқийдиган одам ҳузур-ҳаловат топади, хотиржамликка эришади;
– Қуръон ўқиш иммунитетни кучайтиради;
– Қуръон ўқийдиган одам руҳан, жисмонан соғлом бўлади;
– Қуръон ўқийдиган инсон учун юрак хасталиги бегонадир;
– Мушафга қараб Қуръон ўқиш кўзни равшан қилади;
– хотирани мустаҳкамлайди, мия фаолиятини ривожлантиради;
– кишининг фикрлаш қобилиятини ўстиради, дунёқарашини кенгайтиради;
– дунёга ҳирс қўйиш, тама, ҳасад, ғийбат каби иллатлар оқибатида келиб чиқадиган моддий касалликлардан асрайди;
– Қуръонни тажвид қоидаларига мувофиқ ўқиш нутқни ривожлантиради, кишини сўзга чечан қилади;
– Қуръон ўқиш томоқ оғриғига даво бўлади;
– қироат бош оғриғини самарали даволайди.
-
2023-02-07 13:00:38+00:00
Бир кишига қўнғироқ қилиш сабаб, телефоним контактидан унинг рақамини қидирар эканман, бошқа рақам эгасига кўзим тушиб қолди. Кўзим тушди-ю, этим жимирлади, бутун вужудимни қайғу қамраб олди. Бу рақам эгаси билан туғилганимдан буён бирга эдим. Ўн ой аввал ҳам кунда кун олис суҳбатлашиб турардик.
Рақамга кўзим тушаркан, аламли хотиралар бирин-кетин кўз олдимдан ўта бошлади. Чидаб бўлмади, ўпкам тўлиб кетди, чуқур-чуқур хўрсинардим. Афсус чекардим. Бу рақам эгаси, менинг раҳматли падари бузрукворим эди.
Манашу рақамдан дадам хаётликларида, ҳар доим ҳам эмас, онда-сонда:
— Иқболжон болам, телефонимни пули тугаб қолади-да, иложи бўлса беш-ўн минг пайнет қилиб юборгин, — дердилар.
— Хўп бўлади, дада.
Алам қиладигани, армон қиладигани, баъзи-баъзида ўзим билан ўзим бўлиб (дунёвий ташвишларга берилиб), айтган илтимосларини унутиб қўйган кунларим бўлганди. Ўзлари телефонларига пул тушириб, яна қўнғироқ қилардилар. Телефон экранида рақамларини кўришим билан бояги илтимослари ёдга тушиб, "эҳ эсимдан чиқибди-ю" деганча коловланиб, қўнғироқни олганимда:
— Иқболжон! Хавотир олма, ўғлим, ўзим пул тушириб олдим, ишларингни қилавер, фақат эҳтиёт бўлгин! Бошинг омон бўлсин! — деб дуо қилиб қўярдилар.
Аламли хотираларни ёдга олар эканман, қанчалар бепарво эканлигимдан хафа бўламан, ўпкам тўлиб, кўзларимдан ёш думалаб, экрандаги "Дадам" деб ёзилган телефон рақамига думалайди. Хаёлга бериламан. Қани энди хозир шу рақамдан қўнғироқ бўлсайди, 34 йиллик таниш овоз жаранглаб:
— Ўғлим, яхшимисан? Ишларинг бўляптими? Қийналмаяпсанми? Бизлардан хавотир олма, биз яхшимисиз, ўзингни эҳтиёт қил, болам! — десалар.
Йўқ, энди қўнғироқ бўлмайди! Қўнғироқ бўлмаслигини билганим учун ҳам бугун чуқур қайғудаман! Жаннатларда кўришишлик насиб қилсин, дадажон!
Ота-онаси ҳаёт бўлган дўсти биродарларим, сизлар бахтлисизлар! Ҳаммаси ўз қўлингизда, имкон борлигида уларга эътиборсиз бўлманглар! Сиз учун оддий кўринган, анашу пайнет мисол кичик ҳолатлар, улар ўтгандан кейин катта бир армон бўлиб қоларкан. Ҳар қандай ишни йиғиштириб бўлса ҳам уларнинг, хоҳ катта бўлсин, хоҳ кичик илтимосларини қўлларингдан келганча бажо келтиринглар, кейин жуда-жуда кеч бўлади...
Иқбол Юсуф
-
2023-02-07 06:01:02+00:00
Умрни узайтирадиган амал.
Бир куни бир йигит ва қиз Сулаймон алайҳиссаломни олдиларига келиб никоҳларини ўқишни сўрадилар.
Сулаймон алайҳиссалом ҳам уларнинг никоҳларини ўқидилар.
Улар ҳам севинч ичида қайтдилар. Улар кетгач ортларидан Азроил алайҳиссалом келдилар ва:
- Эй Аллоҳнинг Набийси! Сен бу икки ёшнинг севинчлари узоқ давом этади, деб ўйлама. Зотан, Аллоҳ бу йигитнинг жонини беш кундан сўнг олишимни буюрди.
Ҳазрати Сулаймон алайҳиссалом ўша йигитни кузата бошладилар. Аммо йигит беш ой ўтса ҳам яшашда давом этар эди. Ниҳоят, Сулаймон алайҳиссалом бунинг сабабини Азроил алайҳиссаломдан сўрадилар. Азроил алайҳиссалом шундай жавоб бердилар:
- Ўша йигит сенинг олдингдан чиққач, бир йўқсилга садақа қилди. Йўқсил ҳам: «Умринг узун бўлсин», деб дуо қилди. Аллоҳ йўқсилнинг дуосини қабул қилди ва йигитнинг умрини узайтирди.
«Оилам билан ҳар куни бир ҳаёт дарси ўрганамиз» китобидан.
-
2023-02-07 01:02:05+00:00
Синов ва кулфатларни мусибат деб билган киши хато қилади. Аксинча, улар неъматдир. Синовлар сабабли Аллоҳ таоло бизнинг гуноҳларимизни ювади, қадримизни юксалтиради. Шундай экан, ҳар доим «алҳамдулиллаҳ» дейишга одатланинг!
«Ҳикматлар чашмаси»дан.
-
2023-02-06 16:58:47+00:00
Уч хил кўз ёшидан эҳтиёт бўл:
1. Онангнинг кўз ёши.
2. Етимнинг кўз ёши.
3. Мазлумнинг кўз ёши.
Уч нарса қайтиб келмайди:
1. Сўз, оғиздан чиққанида.
2. Камон ўқи, отилганида.
3. Вақт, ўтиб кетганида.
Дунё уч кундир:
1. Кеча, биз уни яшаб бўлдик, қайтиб келмайди.
2. Бугун, яшаяпмиз, бу ҳам бардавом бўлмайди.
3. Эртага, билмаймиз қаерда бўлишимизни.
-
2023-02-06 12:54:40+00:00
Зилзила пайтида нима қилиш керак?
Зилзила, ер силкиниши Аллоҳ таолонинг белги, оятларидан бири бўлиб, бандаларга охиратни эслатиш, аламли азобдан огоҳлантириш ва уларга заифликларини сездириб қўйиш учун содир бўлади. Инсон ер силкинган пайтда заифлигини, ожизлигини, Аллоҳ таолонинг ёрдамига муҳтожлигини ҳис қилиб, ўзини ўнглаб, янада ҳушёрроқ бўлиб, солиҳ амалларни кўпайтириши, Аллоҳни кўп зикр қилиб, хатоларидан тавба қилиши керак.
Роббимиз Қуръони каримда шундай деб марҳамат қилади:
وَلَقَدْ أَرْسَلنَا إِلَى أُمَمٍ مِّن قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاء وَالضَّرَّاء لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ فَلَوْلا إِذْ جَاءهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُواْ وَلَـكِن قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُكِّرُواْ بِهِ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوَابَ كُلِّ شَيْءٍ حَتَّى إِذَا فَرِحُواْ بِمَا أُوتُواْ أَخَذْنَاهُم بَغْتَةً فَإِذَا هُم مُّبْلِسُونَ
“Батаҳқиқ, Биз сендан олдинги умматларга ҳам Пайғамбарлар юборганмиз. Сўнгра, шояд тазарруъ қилсалар, деб уларни бало ва зиёнларга тутганмиз.
(Аллоҳ таоло Ислом умматидан аввалгиларга ҳам Пайғамбарлар юборган. Улардан Пайғамбарларнинг даъватига юрмаганларини бало-офатларга дучор қилган Бундан, шоядки бошига оғир кун тушганда ўзига келиб, ҳушини йиғиб, хатосини тушунса ва иймон йўлига юрса, деган мақсад кўзда тутилган.)
Бизнинг баломиз уларга етганда, тазарруъ қилсалар эди! Лекин қалблари қаттиқ бўлди ва шайтон уларга қилаётган ишларини зийнатлаб кўрсатди. Эслатилган нарсаларни унутган чоғларида, уларга ҳамма нарсанинг эшикларини очиб қўйдик. Ўзларига берилган нарсалардан хурсанд бўлиб турганларида,уларни бирданига тутдик. Бас, қарабсизки, бутунлай ноумид бўлдилар.
(Яъни, улар истаганларидан ҳам ортиқ нозу неъматларга кўмиб ташланганлар. Аммо иймонсиз, тазарруъсиз келган нозу неъмат яхшиликка олиб бормаслиги турган гап. Кофир-мушрикларга бу нарсалар берилса, хусусан, ҳамма нарсанинг эшиги очиб қўйилса, орқасида бошқа гапи бўлади. Бундай бўлишини хаёлларига ҳам келтирмаган эдилар. Бирданига Аллоҳнинг азоби уларни тутди. Энди тавба-тазарруъ қилишга имкон қолмади.) (Анъом сураси, 42-44-оятлар).
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам доим Аллоҳ таолони зикр қилиб, тонгги ва кечки дуоларни айтиб юрар ва умматларини ҳам шунга тарғиб этардилар.
Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумо айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам барча зикр ва дуолар қаторида мана бу дуони ҳам эртаю кеч ҳеч тарк қилмас эдилар: «Аллоҳумма инний асалукал ъафва вал ъаафията фиддуня вал аахироҳ, Аллоҳумма инний асалукал ъафва вал ъаафията фий дийний ва дуня-я ва аҳлий ва маалий. Аллоҳуммастур ъавротий ва аамин ровъаати. Аллоҳуммаҳфазний мин байни йадайя ва мин холфий ва ъан яминий ва ъан шимаалий ва мин фавқий ва аъузу биъазоматика ан уғтаала мин таҳтий».
Маъноси: «Аллоҳим! Мен Сендан дунё ва охиратда офият сўрайман. Эй Раббим, динимда ва дунёимда, аҳлимда ва молимда афв ва офият сўрайман. Эй Раббим, авратимни беркит, хавфларимни омонликка айлантир. Эй Аллоҳим, мени олдимдан, орқамдан, ўнг томонимдан, чап томонимдан, устимдан сақлагин. Эй Раббим, остимдан ҳалок қилишингдан Сенинг қудратинг ила паноҳ тилайман».
Абу Довуд ва Ибн Можа ривояти.
-
2023-02-06 07:00:58+00:00
Камтар бўлинг — хурмат қозонасиз;
Меҳнаткаш бўлинг — насибаланасиз;
Нозик таъб бўлинг — эсланасиз;
Саховатли бўлинг — ризқланасиз;
Қизиқувчан бўлинг — ўрганасиз;
Ишончли бўлинг — қадрланасиз;
Кечиримли бўлинг — хотиржам бўласиз;
Аслингиз каби бўлинг — бахтли бўласиз!
-
2023-02-06 01:00:53+00:00
Қалб – Аллоҳнинг омонати.
Уни Эгасига қай ҳолда қайтарамиз? Қўшнидан омонатга бир коса олсак, ишлатиб бўлгач, ювиб, покиза ҳолда қайтарамиз. Қалб вазифасини ўтаб бўлгач, уни покизалашга имконимиз бўлмайди. Ортимизда қолаётган яқинларимиз ҳам тозалаб бера олишмайди. Уни поклашни олдинроқ ўйлашимиз керак. Уни турли иллатлар билан булғамаслик чорасини кўрсак, янада афзалроқ. Эски бир жомга тўпланган ахлатни биров бошқа бировга ҳадя этмайди. Агар қалбни ғазаб, риё, ҳирс, очкўзлик, ҳасад, ғийбат… каби иллатлардан муҳофаза қилмасак, у ўша ахлат тўла жомга ўхшаб қолади.
Тоҳир Малик “Меҳмон туйғулар” китобидан.
-
2023-02-05 17:00:40+00:00
Ҳалокатга элтувчи етти нарсадан четланинглар:
1. Аллоҳга ширк келтириш, яъни шериги бор дейиш;
2. Сеҳргарлик;
3. Аллоҳ ўлдирилишини ҳаром қилган жонни ўлдириш, лекин ҳақ билан (яъни, ҳад ва қасосларда) ундай эмас;
4. Судхўрлик ортидан кун кўриш;
5. Етимлар молини ейиш;
6. Уруш кунида орқага чекиниш;
7. Иффатли, ҳеч нарсадан хабари йўқ, иймонли аёлларни (фоҳишаликда) айблаш.
Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари
-
2023-02-05 12:00:59+00:00
Хазрати Мусо (а.с.) Парвардигорга мурожаат қилиб шундай деди:
- Роббим, менга дўстларингдан бирортасини кўрсат!
Парвардигор Пайғамбарига айтди:
- Эй Мусо, анави тоққа чиқ, у ерда ғор бор, унда бир одам яшайди. Ўша ғорни макон тутган одам Менинг дўстимдир.
Хазрати Мусо тоққа чиқиб, ғорга кирди. Қараса, у ерда бир одам очликдан бехол ётибди. Боши остида ғиштдан ёстиғи, ёнида жойнамози, яна биргина тўни бор, бошқа хеч вақоси йўқ бир фақир киши экан. Хазрати Мусо:
- Роббим, шу фақир одам Сенинг дўстингми? - деб сўради. Шунда
Парвардигор:
- Эй Мусо, азаматим ва қудратим хаққи, шу одам дўстим бўлса-да, эгнидаги кийими, ёстиқ қилган ғиштининг хисобини бермагунича жаннатга қўймайман, - деди.
Биз жавоб бера оламизми?
-
2023-02-05 07:01:23+00:00
Аёллар кенг шим кийиши мумкинми?
Савол: Сатрланган аёллар узунлиги тиззадан турадиган кенг кийимни, кенг шим билан кийиши мумкинми ёки фақат узун кўйлак кийишлари керакми?
Жавоб: Сиз айтган ҳолатда кийиниш жоиз, агар авратлар ёпилган бўлса. Аёл кишининг кийинишида уч жиҳатга қаттиқ эътибор қилиниши лозим:
1. Мато юпқа бўлмаслиги.
2. Ўзига тортар даражадаги ёрқин рангларда бўлмаслиги.
3. Аъзоларни ҳикоя қиладиган тор бўлмаслиги. Валлоҳу аълам.
-
2023-02-05 01:00:49+00:00
Ўтириб сув ичаётганингизда жисмингиздан зарарли моддалар чиқиб кетар экан. Шуларнинг қаторида буйрак тошлари хам ташқарига хайдалар экан.
Сувни уч марта бўлиб-бўлиб ичаётганингизда эса, хар сафар тўхтаб, нафас олганингизда, хаводан кислород олиб, бу билан тананингизга инсулин юборар экансиз. Инсулин эса тана қандли диабет касаллиги билан оғришининг олдини олади.
-
2023-02-04 17:00:52+00:00
Нега кўз ёши тузли шўр бўлади?
Олимлар аниқлашича агар кўзни намлаб турувчи ва ундан оқувчи кўз ёшлари таъмсиз ёки ширин бўлса, кўз ёши тузли бўлмаса минус -5° градус совуқда кўз музлаб қотиб қолар экан. Тузли шўр кўзларимиз минус -70° градус совуқликкача чида олар экан. Зероки, ер юзидаги энг паст совуқлик харорати минус -70° градусни ташкил қилади.
Аллохни буюклиги ва қудратига инсоният лолдир!
-
2023-02-04 13:00:12+00:00
• "Фотиҳа" сураси - Aллоҳнинг қаҳридан сақлайди.
• "Ясин" сураси - Охиратда чанқоғингизни қондиради.
• "Воқеа" сураси - Камбағалликдан, очликдан сақлайди.
• "Мулк" сураси - Қабр азобидан сақлайди.
• "Ихлос" сураси - Иккиюзламачи, ёмонлардан сақлайди.
• "Фалақ" сураси - Кулфатдан сақлайди.
• "Нас" сураси - Ёмон ҳаёллардан сақлайди.
• "Юсуф" сураси - Юрак сиқилиши, мазлумлик, ғам қайғуда фойда.
-
2023-02-04 08:01:31+00:00
Инсоннинг энг ожиз пайти ўлим онлари бўлса керак. Мол-мулк, фарзандлар ва обрў-мартаба кор қилмай, ўлим чангалида типирчилаб ва унинг қўлларига ёпишиб-ёлвориб ётишингизни кўз олдингизга келтиринг.
Бундай ожиз онларни ўтказиш ҳаммамизнинг бошимизда бор.
-
2023-02-04 01:01:17+00:00
Кулган эдим, тортинмайсанми ― дедилар.
Йиғлаган эдим, табассум қилмайсанми ― дедилар.
Табассум қилган эдим, риёкорлик (иккиюзлик) қиляпти, ― дедилар.
Қовоқ солган эдим, яширган нарсаси фош бўлди, ― дедилар.
Сукут қилган эдим, тили заиф (дудуқ), ― дедилар.
Гапирган эдим, сергап, ― дедилар.
Ҳалимлик қилган эдим, қўрқоқ; агар қодир бўлганида, ўч оларди, ― дедилар.
Жасурлик қилган эдим, енгилтак; агар ўйлаб иш қилганида, журъат қилмаган бўларди, ― дедилар.
Агар "йўқ" десам, (йўлдан) четга чиқди, агар "ҳа" деб, уларга мувофиқ бўлсам, текинхўр, ― дерлар.
Ва шуни аниқ билдимки, одамларнинг розилигин қанча истасам ҳам, маломат, муазамат қилинишим лозим экан.
-
2023-02-03 17:00:53+00:00
Дўстлик – бу олди-берди ёхуд "сиздан угина, биздан бугина" дегани эмас. Ҳақиқий ва давомий дўстлик – бу айни қурбонликдир. Яъни, дўстингиз учун деярли ҳамма-ҳамма нарсангизни қурбон қиласиз: меҳр берасиз, оқибат қиласиз, алоҳида вақт ажратасиз, душманларидан ҳимоя қиласиз, моддий ва маънавий ёрдам берасиз ва ҳоказо... Эвазига эса ҳеч нарса кутмайсиз, умидвор бўлмайсиз. Мабодо, дўстингизга қилган қурбонликларингизнинг ўндан ёки юздан биригина қайтса ҳам асло ранжимайсиз. Борига шукр қиласиз. Энг аввало, ўша дўстингизнинг борига шукр қиласиз. Ҳозирги ҳолатимизга назар солсак, ўзимизни дўстлар учун қурбон қилишни эмас, кимлардир айнан биз учун қурбон бўлишларини хоҳлаяпмиз. Беришни эмас, олишни ўйлаяпмиз. Шунинг учун ҳам дўстларимиз кам, борларидан ҳам кўнгил тўлмайди.
Пайғамбаримиз Муҳаммад саллоллоҳу алайҳи васалламнинг "Олувчи қўлдан берувчи қўл афзалдир" деган маънодаги ҳадислари бор. Камина шу ҳадисни дўстлик бобига ҳам тааллуқли жойи бўлса керак, деб ўйлайман. Сиз бераверинг, Аллоҳ таоло сизга бераверади. Эскиларнинг "Берган – Худога ёқибди", деган гапи бор. Бирор амалимиз Аллоҳга ёқиб қолса, икки дунёмиз ҳам гуллаб кетишиши тайин.
-
2023-02-03 12:52:37+00:00
27 йил қозилик қилдим. Эр-хотиннинг ажралиши шу икки нарсада эканига амин бўлдим:
1. Ғазабидан кўзлари кўр бўлган эркак.
2. Ва унга жавоб берган хотин.
Шайх Али Тантовий
-
2023-02-03 08:01:48+00:00
Фарзандингизни ўйиндан тўсманг ёхуд чеклаш ечим эмас!
Баъзилар нима учун ўйнаётган болаларга огоҳлантириш бераверади, чекловларни қалаштириб ташлайди ёки бироз ғалати эшитилса-да, таҳдид қилади.
— Бақирмасдан ўйна, бошимни оғритиб юбординг!
— Нега ҳамма жойга ўйинчоқларингни сочиб ташладинг, йиғиштир!
— Қўлларинг бунча кир, тоза ўйна. Тўғри келган нарсани ушлайверма!
— Шунча ўйнаганинг етади, бўлди энди!
Олимларнинг таълидлашича, шу каби қўпол муомала ва болани ҳамма эркинликлардан чеклайвериш ҳиссий касалликларга олиб келади!
Ўйин – бу болаларни ўз муаммоларини ҳал қилишга, истакларини назорат қилишга, ҳис-туйғуларни бошқаришга, муаммоларга турли нуқтаи назардан қарашга ўргатишнинг табиий усули. Бу кўникмаларни эгаллашнинг бошқа йўли йўқ. Шунинг учун боланинг ўйинга кўп вақт сарфлаши жуда муҳимдир. Уни ўйинлардан чеклайверманг.
(Эслатиб ўтамиз, бу ерда турли қўпорувчилик, босқинчилик каби саҳналари мавжуд бўлган жангари ўйинлар назарда тутилмаяпти. Бу турдаги ўйинлар фарзандингиз руҳиятига салбий таъсир қилади.)
Шунчаки фарзандингизнинг нима ўйнаётганини назоратингиз остига олинг. Агар у хоҳлаган ўйин унинг саломатлиги, руҳий ҳолати ёки жамиятдаги ўрнига таъсир қилади деб ҳисобласангиз, буни боланинг ўзига тушунтириб, тўғри томонга йўналтиринг!
Унутманг! Фарзанд сизнинг хоҳиш истакларингиз бўйича ҳаракат қиладиган робот эмас.
-
2023-02-03 01:00:13+00:00
Мавлоно Жалолиддин Румий ҳазратларидан сўрашди:
— Нимага қўйлар доимий истеъмол ва қурбонлик мақсадида сўйилишига қарамай насли қирилиб кетмайди? Аксинча кўпайгани кўпайган. Ваҳоланки, қўйлар йилига бир ёки икки марта биттадан, баъзан иккитадан туғади. Лекин итлар сўйилмаса ҳам, бирдан ўнта болаласа ҳам кўпаймайди. Қўйлар каби сурув бўлиб кетмайди?
Мавлоно жавоб бердилар:
— Тонгга яқин вақт энг баракотли вақтдир. Бу вақтда қўйлар ҳеч ухламайди. Доим уйғоқ бўлади. Итлар эса кечаси билан санғиб, айни шу вақтда ухлаб қолиб, ғафлатда бўлади. Қўйлар тонг баракотидан баҳраманд бўлишади. Итлар эса бу баракотдан бебаҳра қолишади. Шунинг учун қўйлар кўпайгани кўпайган. Бас, ризқингиз кенг бўлишини хоҳласангиз, сахарлари бедор бўлинг.
-
2023-02-02 17:02:08+00:00
Бир киши кечда машинасини ўғирлатди. Эртаси куни уни ўз жойида ювилган, озода ҳолда топди. Эшикни очган эди машина салонида қуйидаги мактубга кўзи тушди:
“Минг бор узр, машинангизни олиб турдим. Чунки аёлимни тўлғоқ тутаётган эди. Уни машинангизда туғруқхонага олиб бордим. Алхамдулиллах, биз фарзандли бўлдик. Сиз ва ахлингизга хадия сифатида кинотеатр учун чипта ва баъзи ширинликлар, чақилган ёнғоқ ва писта қолдирдим. Уларни орқа ўриндиқдан топасиз. Мени маъзур тутасиз деган умиддаман“.
Киши табассум қилди ва кўзёшларини артиб:
“Аллохга ҳамд бўлсин. Биз ўйламаган томондан бизга ризқ ва ажр-савоб тақдим қилди“, деди. Шундан сўнг оиласи билан кинотеатрга йўл олди.
Уйга қайтгач уйини ўғри урган шип-шийдон холда топди. Унда бир мактуб хам қолдириб кетилган эди:
“Қалай, сизга кино ёқдими?“.
Кейинида қандай мақсад яширинганини билмай туриб бошқаларнинг хатти-харакатларига алданиб қолманг. Бугунги кун жамиятидаги кишилар билан муомалада ўта огох бўлинг!
-
2023-02-02 08:02:02+00:00
Газ плитамиз яхши ишламай қолди. Уста қидириб, ажиб ҳолатларга дуч келдим. Биринчи уста инновацион экан: "Уйимга опкеб ташанг, вақтим бўлса кўриб, айтаман. Бир кўриб қўйишим 300 минг бўлади. Тузалса ҳам, тузалмаса ҳам шу гап".
Иккинчи устани руслар инсофли, ҳам билмайдиган нарсаси йўқ, дейишганига шу миллатга мансуб устанинг рақамини топиб, дардимни айтдим. Плитанинг русумини сўради. "Артел", дейишим биланоқ хайр-маъзурниям насия қилди.
Яна бир устани мақташганди, уйига беш марта бордим, ярим ставкада ҳоким-поким бўлиб ҳам ишласа керак, умуман уйидан тополмадим.
Охири, маҳалладаги отахонлардан бири билан гаплашиб, шу мавзудан сўз очгандим, у бир тенгдош танишининг манзилини айтди. Узоқроқда яшайди-ю, лекин ишининг пири, деди.
Топиб бордим. Йўл-йўлакай гаплашиб келдик. 73 ёшда эканлар, ўғил-қизлари уйли-жойли бўлиб кетишган. Эрмак учун, зерикиб қолмаслик учун шундай ишларни қилиб турамиз-да, ўғлим, дедилар худди бу иш айбдек. Уйга келиб, 20 минутда ишни тугатган уста газни ёқиб берди, на ҳид бор, на бошқа муаммо. Яна: "Ўзим великда келаверардим-у, уйим сал узоқда, чарчаб қоламан бу иссиқда" дедилар. Уйларига обориб қўйишда ҳам суҳбатлашиб кетдик. Икки кун олдин туғилган кунларига ўғиллари машина совға қилишганини айтиб қолдилар. Табрикладим.
Уйларига етгач, иш ҳақи қанча бўлади, дедим. Э, қўйсанг-чи, шу арзимаган иш учун пул олсам, менинг манзилимни айтган оғайнимнинг ҳурмати қаерда қолади, деди.
Мен эса қанча сўрасалар беришга тайёр эдим. Шу боис пул олмасалар, хафа бўлишимни айтдим.
Майли, ундоқ бўлса, ўн минг бер, мингдан-минг розиман, дедилар.
Кўзимдан ёш чиқиб кетди. 50 мингталик бердим. Худди у киши мени эмас, мен у кишининг ишини бажаргандек узоқ дуо қилдилар яна.
Инсоф дегани мана шу бўлса керак.
Мақсуд Жонихонов
-
2023-02-02 01:00:48+00:00
Ота - она вафот этишган бўлишса, уларни қандай рози қилиш мумкин?
Абу Лайс дедилар: Уларни уч нарса билан рози қилинади:
Биринчиси: Солиҳ фарзанд бўлишга интилиши керак. Чунки, ота - она учун боласининг салоҳиятидан кўра маҳбуброқ нарса йўқ!
Иккинчиси: Уларнинг яқинлари, қариндош - уруғларидан силаи раҳмни, дўстларидан хабардор бўлиб юриши керак!
Учинчиси: Уларга мағфират сўраши, уларнинг номларидан садақалар, эҳсонлар жорий қилиши керак!
-
2023-02-01 17:02:06+00:00
Ҳаётни беш қоидаси:
1) Одамларга ўзингизни ҳаддан ортиқ яқин олманг. Шунда биласиз уларни сизга мухтожлиги борми ёки йўқ. Ҳурматингизни билинг..
2) Қурук гапга асло ишонманг. Ҳозирги даврда қуруқ сўзни баҳоси арзон.
3) Сиз уларга керак бўлган ва сиз билан фахрланувчи инсонларни қадрланг. Сиз унга керак эмас инсонларни ортидан қувламанг.
4) Одамларни ўзини оқлаш учун топган сўзларига ишонманг. Агар хоҳиш бўлса ҳар қандай ҳолатда имкон топиб, бажаради.
5) Сиз одамларни ўз дунёқарашингиз билан баҳоламанг. Сиз кимлар учундир нималаргадур тайёрдирсиз аммо, у инсон сиз учун ҳеч нарса қилишга тайёр бўмаслиги мумкин ёки бунинг акси.
-
2023-02-01 08:00:47+00:00
Япон халқининг доно фикрлари
● Тентак ва аҳмоқларга йўл бер.
● Кетаётганни тўхтатма, Келаётганни хайдама.
● Ёмон одамнинг дўсти бўлгандан яхши одамнинг душмани бўлган яхши.
● Оддий одамларсиз буюк одамлар бўлмайди.
● Тепага чиқишни қаттиқ хоҳлаган одам нарвонни ўйлаб топади!
● Эр ва хотин худди кўз ва қўлдек бўлиши керак: қўл оғриганда — кўз йиғлайди, кўз ёшланганда — қўл уни артади.
● Қуёш хақ одамни билмайди. Қуёш нохақ одамни ҳам билмайди. Қуёш кимнидир иситиш мақсадида порламайди. Ўзлигини топган инсон бамисоли қуёш каби бўлади.
● Узоқ йўл ҳам яқинидан бошланади.
● Ғамни худди йиртиқ кўйлакни уйда қолдирганинг каби қолдир!
● Севги бўлса, юздаги чандиқлар ҳам худди кулгич каби чиройли кўринади.
● Биргина яхши сўз уч ой қаҳратонни иситади.
● Шубҳаланишдан олдин етти маротаба ишон.
● Қўлингдан келганича ҳаракат қил, қолганини тақдирга ташла.
● Хаддан ортиқ тўғрилик аҳмоқлик билан ўлчанади.
● Одамлари кулган уйга бахт келади.
● Ўйлаб хал қил, хал қилгач ўйлама!
● Сўрасанг, бир неча дақиқа уяласан, билмасанг — бир умр.
-
2023-02-01 01:00:19+00:00
Фарзанд тарбиясида 7 та нарсадан эҳтиёт бўлинг:
1. Бир бирига солиштириш. Болани бир бирига солиштириб, ажратиш унинг ҳаётини барбод қилади;
2. Жисмоний қўполлик, уриш ёки қўпол, уят сўз ишлатиш. Булар боланинг ўзига бўлган ишончини барбод қилади;
3. Масхаралаш. Доим масхара қилинган бола ўзини ҳурмат қилмайдиган бўлиб қолади;
4. Ортиқча эркалатиш. Кўп эркалатилган, талтайиб кетган бола масъулиятсиз бўлиб қолади;
5. Ортиқча тергаш. Доимий назорат ва ортиқча изоҳ талаб қилиш бошқалар фикрини қабул қилиш хусусиятидан маҳрум қилади;
6. Бепарволик. Боланинг дардига қулоқ солмаслик, у билан мулоқотга вақт ажратмаслик ундаги хотиржамлик ҳис туйғусини барбод қилади;
7. Шижоатлантирмаслик. Рағбатлантирилмаган бола янгилик яратишдан, ижод қилишдан маҳрум бўлиб қолади.
-
2023-02-16 17:00:24+00:00
«Ухлаганда чироқларни ўчиринглар»
Замонавий илмий тадқиқотлардан маълум бўлишича, ухлаган пайтда чироқни ёниқ қолдириш инсон миясининг муҳим жойларига таъсир қилиб, турли изтиробларга (депрессия) ҳамда семириб кетишга сабаб бўлади.
Шунинг учун олимлар тана ва мия дам олиши учун тунда чироқларни ўчириб ётишни тавсия қилишади.
Субҳаналлоҳ! Олимлар йигирма биринчи асрдагина аниқлаган илмий кашфиётни бундан ўн тўрт аср муқаддам Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам айтиб кетган эканлар: «Ухлаганда чироқларни ўчиринглар»
-
2023-02-17 17:00:31+00:00
Шайтон яралганидан бошлаб уч марта йиғлаган экан.
1. "Шайтон" деб ном олганда!
2. Пайғамбариммиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам бу дунёга келганларида!
3. Учинчи марта жудаям қаттиқ бақириб йиғлаган экан! Фаришталар
— Нега бундай йиғлаяпсан? — деб сўрашганда.
— Ер юзига Фотиҳа сураси туширилди. Кимки бомдод намозидан олдин Фотиха сурасини ўқиса, гуноҳлари ювилиб янги туғилган гўдакдек бўлиб қолади, — деб жавоб қилган экан.
-
2023-02-18 17:05:09+00:00
Қизларингизга илм беринг!
Улар миллатни тарбиялайдилар!
Биласизми Сингапурда дипломи бор аёллар турмушга чиқсалар, давлатдан катта тўёна, агар фарзанд кўрсалар бошқа ўқимаган аёлларга нисбатан кўпроқ суюнчи пулларини оладилар. Хўш нима учун шунақа? Чунки буюк ислоҳотчи Ли Куан Ю мамлакатнинг муаффақияти аввалом бор илмли,зиёли аёллар ва оналарга боғлиқлигини тушуниб етганди. Тарих кўрсатдики Ли Куан Ю юз фоиз хақ бўлиб чиқди.
Ақлли ва илмли аёл, илмсиз, дунёқараши паст аёллардан кўра дунёга, хаётга реал кўз билан бахо бера оларкан. Бундай аёллар замонавий тенденциялар ва хаққонийлик билан ўз хаётлари ва оилаларини келажагини қура оладилар. Улар ўз турмуш ўртоқларига, фарзандларига тўғри йўналишларни бера олиш қурбига эга бўладилар. Энг камида бундай аёллар ўз соғлиқларига ва оила соғлиғига катта эътибор бера оладилар. Улар ўз турмуш ўртоқларига келажак истиқболларига олиб борувчи порлоқ йўлларни кўрсата оладилар, керак пайти танқид қилиб, зарур пайтда мақтов билан муаффақиятларга эриштира оладилар.
Илмли, ақлли аёллар қорин ғамидан, уйдаги мебель, идиш-товоқ, латта-путта каби майда нарсалардан юқори турадилар. Улар мўлжални жуда юқори оладилар ва оилани юксакликка олиб чиқиш режаларини қила оладилар. Бундай аёллар ўз эрлари ва фарзандларига китоб тутқазадилар ва илм-фанга йўналтирадилар.
Хар қандай буюк эркакнинг ортида буюк аёл туради деб бежизга айтилмаган. Интеллекти юқори аёл албатта буюк фарзандларни камолотга эриштирадилар. Отадан қон, жисм ўтсада, ақл, тафаккур кўпроқ онадан ўтади. Шунинг учун илмли, иймонли аёлларга уйланиш мақсадга мувофиқдир.
Интеллектуал ўткир билимга эга, ақл-фаросатли аёллар ўз эрларини йўқотган тарзда хам, ёки уларнинг аблах бўлиб чиқишидан қатъий назар барибир ўз хаёт йўлларини топиб кета оладилар. Чунки бундай аёллар ўз оилаларини иқтисодий-маънавий жиҳатдан қўрғон каби химоялаш усулларини топа оладилар.
Нима учун интеллектуаллар ўзларига жуда иқтидорли интеллектуал кучли аёлларни танлаганлар. Чунки улар биладилар фақат кучсиз одамлар ўзларидан хам кучсизларни танлашларини, улар ўзларига мос ва хос, замон билан хамнафас юрувчи жуфтни бежизга танламаганлар. Чунки бундай кучли одамларга фақатгина шунақа кучли аёлларгина илхом бера оладилар.
Хўш биздачи? Бизда эса "Аёл бахти" номли тренинглар. Аёлларга ёш қизалоқлигидан бўйсуниш, овқат қилиш, тикиш-бичиш, ўз хаётини қурбон қилиш йўллари ўргатилади. Тенденциялар қанчалик ўзгармасин, дунё қанчалик тараққиётга қадам қўймасин биздаги қарашлар халиям XV асрдаги ахволда. "Бўлмаса эрсиз қоласан ва тамомсан" принциплари устунлигича қолмоқда.
Дунё аёлнинг бўғирсоқ пиширишни билиши ёки билмаслигига эмас, балки унинг тафаккури ва профессионализмига хайратланади.
Ўзингизнинг истеъдодингизни, билимингизни намоён қилишдан, янги ғояларингизни амалга оширишдан хеч қачон қўрқманг, эски стреотиплардан баралла воз кечинг. Кир ювуш ва овқат қилишни истаган пайтда ўрганиб олиш мумкун, аммо мияни билимга, тафаккур ва кўникмаларга тўлдиришга кейин кеч бўлиши мумкин.
Қозоқ тилидан Исроил Тиллабоев таржима қилди
-
2023-02-19 08:01:15+00:00
Беморликни чақирувчи сўзлар
Немис психотерапевти( келиб чиқиши Эронлик бўлган) Нусрат Пезешкиан биринчилардан бўлиб, айнан қандай сўзлар инсонда касалликни келтириб чиқаришини исботлаб берган.
Инсоннинг ўз ички руҳий ахволидан келиб чиқиб айтадиган сўзлари ўзининг саломатлигига сингиб борар экан. Инсон физиологик органлари ишига бевосита таъсир қилувчи сўзлар-органик нутқ ҳам деб аталади. Қанчалик бақувват бўлманг, ўзингизга айтилган қуйидаги сўзлар саломатлигингизга путур етказади.
Баъзи пайтларда маълум қийинчиликлар ичига кириб бориб, ғазаб, жахл, нафрат билан айтган сўзларимиз органларимизга буйруқ, команда бериш кўринишида бажариб, маълум аъзолар ишини изидан чиқарар экан.
1. Барчаси менинг бўйнимда — остеохондроз;
2. Барчаси жонимга тегди — ўсмалар;
3. Юрагимга қаттиқ олдим — юрак инфаркти;
4. Менга муаммолар бош оғриғи бўлди — мигрень;
5. Қонимни ичди — қон касалликлари;
6. Сабр косам тўлди —гипертония;
7. Эшитгим келмайди, ўчир — гаранглик;
8. Асабимни синама — депрессия;
9. Ҳаётимда қувонч йўқ — жигар, ўт қопи касалликлари, семизлик;
10. Ўз-ўзини ейиш, бировларни ишини хазм қила олмаслик — яра касалликлари;
11. Ўлгудек чарчадим — урологик хасталиклар ривожланишини исботлаган.
-
2023-02-20 18:02:00+00:00
Оилангиз билан ушбу 7 та қоидага амал қилишга келишиб олинг ва бу қоидаларни ҳеч қачон бузмасликка аҳдлашинг.
1. Уйингизда уч нарсани таъқиқланг:
Ғийбатни
Баҳслашишни
Араз ва гинани
2. Уйингизда уч нарсага меъёр белгиланг:
Телефонга
Интернетга
Телевизорга
3. Уйингизда уч нарсани давомли қилинг:
Қуръон тиловатини
Илмий суҳбатни
Жамоат бўлиб намоз ўқишни
4. Уйингизда уч нарсани кўпайтиринг:
Дуони
Зикрни
Тавбани
5. Уйингизда уч нарсани камайтиринг:
Кўп ейишни
Кўп ухлашни
Кўп гапиришни
6. Уйингизда уч нарсага бе эътибор бўлманг:
Узур сўрашга
Ҳурмат қилишга
Ташаккур билдиришга
7. Уйингизга уч нарсани киргизманг:
Фоиз
Ҳаром ризқ
Бировнинг ҳаққи.
-
2023-02-21 17:00:00+00:00
Оила аъзоларингиз билан овқатланиб ўтираркансиз, ёнингизда бўлмаган ким биландир тинимсиз SMS лашиб ўтирадиган бўлсангиз - бу муаммо.
Меҳмон келганида ёки бир жойга борганда телефонни столга (кўз тушиб турадиган бир жойга) қўйиб қўядиган бўлсангиз, ўзингиз англамаган ҳолда атрофингиздагиларга "Сиз мен учун аҳамиятли инсон эмассиз" деган тушинча берасиз - бу ҳам муаммо.
Эрталаб кўзингизни очар-очмай аёлингиз (эрингиз), болаларингизга бир оғиз ширин сўз қотмай ёки бошқа бир иш қилмай туриб, телефонни қўлдан қўймасангиз.
Демак сиз қарамсиз!
Ва бу бошқа қарамликлар сингари, сизни оилангиз, яқинларингиз ва ҳатто Аллоҳ билан муносабатингизни бузулишига олиб келади, баҳоси йўқ вақтингизни, умрингизни ҳавога совуришга хизмат қилади.
Телефономания - асримиз касаллиги - ҳаётингиз устидан ҳукмронлик қилишига изн берманг.
Маълумот ўрнида: Америкалик олимлар Интернетнинг инсон психоэмоционал ҳолатига ижобий ва салбий таъсири бўйича тадқиқот ўтказдилар.
Тадқиқот натижасига кўра интернет маълумотларининг бор-йўғи 8% ижобий фикрлашга, 92% эса бузғунчилик уйғотувчи таъсирга эга экан.
Атрофга қаранг... Оилангиз сиздан эътибор кутмоқда.
-
2023-02-22 17:43:25+00:00
Кучли оналар тарбиялаган одамларнинг 14 та сифати
1. Ўз муаммоларини мустақил ечишга интилиш:
Кимгадир сув келтиришини сўраганингизда, онангиз : «Ўзингни оёғинг йўқми?» деган. Ёки овқатланаётганда туз узатишларини сўраганингизда: «Ўзингни қўлинг йўқми?» деган. Ҳаммаси жуда аниқ: Олам сизни атрофингизда айланмайди, ҳеч ким сиз учун ҳеч нарса қилишга мажбур эмас. Сиз ўзингиз учун ўзингиз бажаришни ўрганишингиз зарур.
2. Ўз хатоларини ғурурланмасдан тан олиш:
Кўпчилигимиз гулдонни синдириб қўйганимизни ёки гиламга шарбат тўкканимизни бўйнимизга олмаганмиз. Кўпинча буни энг кичик ука/синглимизга ағдарганмиз. Лекин кучли оналар айбимизни қўрқмасдан бўйнимизга олишга ва унга жавоб беришга ўргатишган. Кучли она улғайтирган инсонни айнан шу сифатидан билиш мумкин.
3. Ўзини ҳаммадан бошқача (такрорланмас) ҳис қилиш:
Чунки кучли оналар болаларига меҳрларини узата олишади ва уларни ўз орзулари изидан боришга ўргатишади.
4. Аниқ мақсадга эга бўлиш ва унга эришишга интилиш:
Кучли оналар нафақат ўхшаши йўқлигингизни сингдиришади, балки яна мақсадга етиш учун меҳнат қилишга ҳам ўргатишади. Уларнинг шарофати билан, сизда мураккаб мақсадлар ва уларга эришишга муваффақ қиладиган куч пайдо бўлади...
5. «Йўқ» дея олиш:
Аксар одамлар, ўзларини севишларини ва ҳурмат қилишларини исташади. Шунинг учун кўпинча «йўқ» дея олишмайди, бу эса асосий муаммолардан бири. Баъзан биз, ҳатто, биздан сўрашган манзилни қаердалигини билмаслигимизни айтишдан ҳам қўрқамиз. Бироқ, кучли она тарбиялаган одам бундан қўрқмайди.
6. Ўзини баҳосини билиш ва ўзини ҳурмат қилиш:
Она— бизни шаксиз севадиган илк ва балки ягона инсондир. У бизга қандай муҳаббатга лойиқ эканлигимизни кўрсатади. Кучли она сизга ўзингизни севишни ва ўзингиз билан келишишни, ўзингиз арзийдиганидан камига кўнмасликни ўргатади.
7. Ўзни асосий ўринга қўйиш лозимлигини англаш — худбинлик эмас:
Бошқаларга ёрдам бериш, сахий бўлиш — булар, шубҳасиз яхши фазилатлар. Лекин, ортиқча сахийлик, эвазига ҳеч нарса олмасдан, доим беравериш керакми? Вақт ўтиши билан бу сизни зарарлайди. Кучли оналарнинг фарзандлари бу ишда тарозини бошқара олишади— ўзи ҳақида қайғуриш, аммо худбин бўлмаслик.
8. Сизнинг қадрингиз — бу фақат сизнинг танангиз эмас:
Замонавий оламда ташқи гўзаллик жамиятдаги муваффақиятларнинг асосий сабаби ҳисобланади. Бироқ, кучли оналарнинг болалари шахсни ва унинг феълини ёқтириш лозимлигини билишади. Улар ажинларга, қориндаги ёғларга эътибор беришмайди.
9. Гоҳида қўйиб юбора олиш (воз кечиш) кераклигини англаш:
Икки томонни ҳам ҳалок қиладиган муносабатларни давом эттириш, севимли бўлмаган ишда ишлаш ёки доим кўнгилсизликлар келтирадиган одам билан дўстлашиш— буларнинг бари кучли она тарбиялаган болалардан нарида бўлади. Улар қачон воз кечишни билишади.
10. Ўзини хафа қилдириб қўймаслик:
Мутахассислар исботлашди, атрофимиздаги инсонларни ўзимизга нисбатан яхши муносабатда бўлишга ўргатиш мумкин экан. Кучли оналарнинг болалари буни жуда ёш пайтларидан ўрганишади. Улар ҳеч қачон ўзларига нисбатан ҳурматсизлик ёки ҳақарот қилишларига йўл қўймайди.
11. Камроқ сўзлаб, кўпроқ иш қилиш:
«Инсонни билмоқчимисиз? Унинг ишига қаранг, сўзига эмас», - бу ҳаммага маълум ибора. Бу фактга кучли оналарнинг фарзандлари болалигидан ўрганишади. Қийин йўл билан шаклланган феъл-атворлари бундай одамларнинг асосий ёрдамчиси бўлади.
12. Берган ваъдасини бажариш:
Берган ваъдасини бажариш — оналар ўргатиши мумкин бўлган энг яхши фазилатлардан бири. Бу қийинчиликларга қарамасдан, ўз ваъдасини бажарган онанинг совғаси.
13. Тинглай олиш:
Кучли оналар доим болаларини тинглай олишади. Ҳатто болалари бемаъни нарсаларни гапирсалар ҳам. Ўзлари диққат билан тингланган болалар, буни қадрини билишади ва ўзлари ҳам яхши тингловчи бўлишади.
14. Оилага боғланганлик:
Кучли оналарнинг меҳр - эътибор билан катта бўлган болалари, бу анъанани давом эттирган ҳолда, ўз болаларини ҳам туғишганлари ва яқинларига боғланганлигини ўргатишади.
-
2023-02-23 17:00:32+00:00
Мадина шахрида мехмонхона ёнидаги дўконга кириб, бир аёллар кўйлаги ёқиб қолди:
— Дўконингизда аёллар кўйлакни кийиб кўрадиган жойи борми? — сўрадим дўкончидан.
— Дўконда аёлларга либосларини кийиб кўриш мумкин эмас, аёлингиз танлаган куйлакни бемалол мехмонхондаги ўз хонангизда кийиб кўрсинлар, маъқул келса кейин пулини тўлайверасизлар.
— Битта хонача ажратмабсизлар-да? Қандай қилиб танимаган одамга ишонасизлар?
— Мудиримиз бунга рухсат бермаганлар, ахир, сиз бизга ишониб савдо қилиш учун дўконимизга ташриф буюрдингизку, нега биз сизга ишонмаслигимиз керак?
— Нега, ахир куйлакни олиб кетиб қайтиб келмасликлари ҳам мумкин-ку?
— Бу ерни Мадинаи Мунаввара дейдилар, бу шахарда озор мумкин эмас! Муслималаримиз бемалол хотиржам ўз хоналарида кийсинлар, мободо пуллари озроқ бўлса биздан хадя, денглар деб тайинлаганлар. Мободо қайтариб келишмаса, розиман ва бу сўзимга Роббимни ҳузурида сизларни гувоҳ қиламан, деб тайинлаганлар.
— Мудирингиз арабми?
— Йўқ, афғон ўзбекларидан.
— Сиз-чи?
— Мен хам афғон ўзбеклариданман.
— Қачондан бери Мадинада яшаяпсиз?
— Шу ерда туғилганман.
— Мудирингиз-чи?
— Мудирим ҳам шу ерда туғилганлар. Мудирим менинг отам бўладилар, бобом ҳам шу ерда туғилганлар, бобомнинг боболари қадимда шу шахарга муҳожир бўлиб кўчиб келишган экан.
— Анча кузатдим, дўконга кирган бошқа миллатлар билан ҳам бемалол гаплашаяпсиз, нечта тилни биласиз?
— 8 та тилда бемалол гаплашаман.
Кўйлакни олиб мехмонхонага кетдик, бир оздан сўнг пулини тўлашга дўконга келдик.
— Кўйлак маъқул бўлди, энди нархини айтинг.
— 60 риёл.
Дўконга пулни бериб ташқарига чиқдим. Дўкончининг "Бу ерни Мадинаи Мунаввара дейдилар, бу шахарда озор мумкин эмас" деган сўзлари қулоғимга ўрнаб акс садо бера бошлади.
"Бу шахарда озор мумкин эмас, мумкин эмас, мумкин эмас".
Баъзан ҳаддимизни билмай нафсга қуллик қилиб ўша ерда хам нафс йўлида, арзимас бойлик орттириш йўлида ўз диндошига озор бериб турганларга гувох бўлиб қоламиз ва шуларга хам дўкончи йигитни сўзларини хайқириб такрорлагимиз келади:
Эй биродар, бу шаҳарни Мадинаи Мунаввара дейдилар, бу шаҳардан озор мумкин эмас, мумкин эмас.
-
2023-02-24 17:00:27+00:00
— Машаққатли ишингиз ҳар бир ишсизнинг орзуси;
— Сизни безор айлаган фарзандингиз ҳар бир бепуштнинг орзуси;
— Кичик уйингиз ҳар бир ватангадонинг орзуси;
— Озгина пулингиз ҳар бир қарздорнинг орзуси;
— Соғлиғингиз ҳар бир беморнинг орзуси;
— Табассумингиз ҳар бир тушкунликка тушганнинг орзуси;
— Аллоҳ айбингизни тўсгани ҳар бир шарманда бўлган банданинг орзуси;
Аллоҳим, Сенга доим ҳамду санолар бўлсин! АМИН!
-
2023-02-25 17:01:13+00:00
Савол: Қандай қилиб Жаннатда уйингиз бўлиши мумкин?
Жавоб: Ихлос сурасини 10 марта ўқинг.
Савол: Қандай қилиб Жаннатда хазинангиз бўлиши мумкин?
Жавоб: “Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ” ни айтинг.
Савол: Қандай қилиб сизга Жаннатда хурмо дарахти экилиши мумкин?
Жавоб: “Субҳаналлоҳил Азим ва биҳамдиҳ” деб айтинг.
Савол: Қандай қилиб ҳар бир калима учун сизга Жаннатда дарахт бўлиши мумкин?
Жавоб: “Субҳаналлоҳи валҳамдулиллаҳи ва лаа илаҳа иллаллоҳу валлоҳу Акбар”ни айтинг.
Савол: Қандай қилиб гуноҳингиз денгиз кўпигича бўлсада мағфират қилинади?
Жавоб: “Субҳаналлоҳи вабиҳамдиҳи”ни 100 бора айтинг. (ва гуноҳларга қайтманг)
Савол: Қандай қилиб Аллоҳ таоло ғам-қайғуларингизга кифоя қилиши мумкин?
Жавоб: “Ҳасбияллоҳу лаа илаҳа илла ҳува Алaйҳи таваккалту ва ҳува Роббул АршилАзим” ни 7 марта айтинг.
Савол: Аллоҳ сиздан қандай рози бўлиши мумкин?
Жавоб: “Розийту биллаҳи Роббан Ва бил Ислами дийнан Ва би-Муҳаммадин соллоллоҳу алайҳи васаллама набиййан ва росулан” деб 3 марта айтинг.
Савол: Аллоҳ қандай қилиб гуноҳингизни мағфират этишимумкин?
Жавоб: “Астағфируллоҳал Азималлази лаа илаҳа илла ҳувал Ҳаййул Қойюм ва атубуилайҳ”ни 3 марта айтинг.
Савол: Қандай қилиб 1000 яхшиликка эришиб, сиздан 1000 ёмонлик ўчирилиши мумкин?
Жавоб: “Субҳаналлоҳ”ни 100марта айтинг.
Савол: Қандай қилиб Роҳманнинг арши мисолидек ҳасанотга эришиш мумкин?
Жавоб: “Субҳаналлоҳи ва биҳамдиҳи ва зината аршиҳи” деб айтинг.
Савол: Қандай қилиб махлуқотлар ададича, арш оғирлигича, Аллоҳнинг ризоси ва У Зотнинг сўзларининг сиёҳи мисолича ажрга эришиш мумкин?
Жавоб: “Субҳаналлоҳи вабиҳамдиҳ адада холқиҳи ва ризо нафсиҳи ва зината аршиҳи ва мидада калиматиҳи” ни 3 марта айтинг.
Савол: Қандай қилиб ҳар бир муслим ва муслима, мўмин ва мўмина учун яхшилик қила олишингиз мумкин?
Жавоб: “Аллоҳуммағфир лий валил муслимина вал муслимат вал муъминина вал муъминат ал-аҳяу минҳум мамат” ни ўқинг.
Савол: Қандай қилиб Қуръони каримни тўлиқ қироат қилганнинг ажрини олиш мумкин?
Жавоб: Яна Ихлос сурасини 3 марта ўқинг.
Савол: Қандай қилиб шу амалларни ҳаммасини бир неча баробари савобига эришиш мукин.
Жавоб: Шу рисолани тарқатинг. Ҳар бир ўқиб амал қилганнинг савоби сизга келиб туради.
-
2023-02-27 08:00:28+00:00
Аслида қуйида ёзадиганларимиз ҳозирги кунда одамлар орасида анча унут бўла бошлаган нарсалардир! Балким, ҳали унут бўлмагандир. Яхши гумон қиламиз...
Мудом олдинга юриб, келажак билан гаплашган яхши, лекин ўтган кунларимизда ҳам қолиб кетаётган бир нималар бордек...
— Авваллари ота ўтирган уйнинг томига чиқилмаган.
— Ота-она ва ёши улуғлар ўтирган пайтда бола ёнбошлаб ётмаган.
Қўшнининг боласи ўйнагани чиққанда, дастурхондан насиба берилган.
— Нон ёпилганда қўшнининг димоғига ҳиди киргани учун, икки дона нон чиқариб берилган.
— Қўшнини қибласини тўсиб, баланд уй қурилмаган, шамолдан тўсилмаган.
— Уй қурилганда тарновини қўшнининг ерига тушмаслигини тадбири қилинган.
— Деҳқонлар ҳосил олганда, қовунми-тарвуз йўл бўйига мусофирлар учун насиба олиб чиқариб қўйишган.
— Оталар ўсмир қизчаларини йигитлари бор уйларга нарса сўрашга чиқазишмаган...
— Бош кийим-кийимларнинг боши бўлган! Эркаклар дўпписини ечмаган, эрли аёл-рўмол, қизлар-дўппи, эри ўлган кампирлар ёрининг оқ кўйлагини ёпиниб юришган. Халқ ўртасида «қизи юзини ерга қаратди» деган иборанинг келиб чиқишига ҳам дўппи мавзусининг алоқаси бор. — Қизи ёмон иш қилган оталарнинг дўпписи халқ ичида бошидан олиб ерга ташланган.
— ТВда кўрганимиз - аёлу эркак аралаш аскиявозлик - бу операторларнинг ижод маҳсули холос. Аёллар эркаклар билан кулишиш тугул, икки эркак ўртасидан кесиб ўтиши одоб саналмаган.
— Уйидаги ҳар бир пишган мевадан қўшнига насиба илинишган.
— Қуръон қўйилган токчага, қиблага, катталар ўтирган томонга қараб оёқ узатилмаган.
— Ҳар бир уйнинг меҳмонхонасида қиблани билдирувчи меҳроблари бўлган, токчалар Мусҳаф қўйилиши учун белдан тепада қилиб қурилган.
— Меҳмоннинг иззати уч кун! Бу расмий бирлик бўлиб, меҳмондан «қачон кетасиз?» деб сўралмаган.
— Қизлар «турмушга чиқиш, эрга бериш» мавзулари очиқланган давраларда ўтиришлари уят ҳисобланган.
— Йигитлар ота бўлганда, ҳаё сабабли фарзандини ота-онаси олдида эркалатмаган.
-
2023-02-27 17:01:53+00:00
Она.
Она бедаво дардга йўлиқди. Давонинг нархи баланд эди...
Онанинг беш фарзанди бор эди. Икки ўғил ва уч қиз. Улар уйли, жойли бўлиб, бир-бирига суяниб яшашарди. Чунки уларнинг ҳам фарзандлари бўлиб, рўзғорларини амаллаб тебратишарди. Оталари икки йил бурун қазо қилган эди...
Фарзандлар ўзаро маслаҳатлашиб қўлларидан келганча оналарига мадад бўлиш, бирор-бир ёрдам бериш учун йиғилдилар. Она уларнинг ҳол-аҳволини кўриб, дардини достон қилмади. «Дўхтирлар ташхис қўйишда янглишибди, – деди. Сўнг секин шивирлади: – Мен соппа-соғман, жоним болаларим, ҳеч нарсани ўйламанглар, ташвиш чекманглар». Болалар аста бошларини кўтариб, бир-бирларига «хайрият» дегандай енгил нафас олдилар. Она улуғ, болалар эса ҳали бола эди.
Она, шўрлик ва меҳрибон она бир ҳафтадан сўнг вафот этди. Доно ва оқила она дардини ўзи билан олиб кетди.
-
2023-02-28 17:01:24+00:00
Оналик меҳрини ҳеч қандай нарх билан ўлчаб бўлмайди. Ҳали туғилмаган фарзанди учун қайғурадиган, у билан соатлаб гаплашадиган, ҳар тепганида дунёлар сўрашса беришга тайёр бўлиб турадиган бўлажак оналарнинг меҳри шунча бўлса, туғилганидан сўнг қанча бўлар экан.
Бор йўғи икки қарич, жаннатнинг ҳиди келиб турадиган одамчани бағрига босишдай бахтни ҳеч нимага тенглаштириб бўлмаса керак. Оналик меҳри, аёлларимизнинг қонида бор, бу инстинкт. Жажжиси вужудида пайдо бўлгандан бошлаб она ўзи учун яшамай қўяди. Ёши ўтиб, кампир бўлиб қолганда ҳам, болам дейди. Шунинг учун жаннат —оналар оёғининг остида. Борингизга, борлигингизга шукр, онажонлар.